Deviant 76: maart 2013 

deviant76Thema: Luisteren naar psychoses


Redactioneel

Kunst, yoga en jongleren – Een eigenwijs herstelproces 
Jannemiek Tukker
Beeldend kunstenaar Jannemiek Tukker vond een eigen weg naar herstel uit haar psychoses. Ze leerde niet alleen haar psychoses te plaatsen in haar levensgeschiedenis. Ook kreeg ze een nieuwe kijk op wat psychoses zijn en wat je ervan kunt leren. 

Psychose of gave?
Yolande Voskes
Kreeg Bernadette uit Lourdes een goddelijke openbaring of was ze psychotisch?

‘Succesvolle zorgmijders’ over leven met stemmen, zonder psychiatrie
Jenny Boumans
Lang niet iedereen die stemmen hoort of een psychose doormaakt zoekt professionele hulp. Niet al deze ‘zorgmijders’ zijn zorgwekkend. Een aantal weet een goed leven op te bouwen, zonder of met een zelfgekozen minimum aan hulp. Twintig ‘succesvolle zorgmijders’ vertelden tegen onderzoekers van VUmc en Trimbos hoe ze daarin slagen.

Hallucinaties: vreemd, maar niet gek
Michi Almer
Weinig hulpverleners verdiepen zich in de hallucinaties waarmee mensen in een psychose kampen. De biologische psychiatrie verklaart ze uit een verstoord evenwicht in het brein, met medicatie als oplossing. De Britse neuroloog en bestsellerauteur Oliver Sacks graaft in zijn nieuwste boek Hallucinaties een stuk dieper.

Veilige strijd kan herstel uit psychose bevorderen
Annelies Faber en Hansje Galesloot
Psychiater Margreet de Pater analyseert in haar boek De eenzaamheid van de psychose dat psychoses onder jongeren vaak te maken met het naar buiten komen van onderdrukte emoties. Juist wanneer de familie grenzen aangeeft en zich sterk opstelt, kunnen die emoties besproken en geïntegreerd worden. Een gesprek over het van meet af aan betrekken van familieleden bij de behandeling.

Eerst begrijpen, dan pas ingrijpen
Petra Jorissen
In zijn opleiding tot psychiater leerde Jules Tielens dat psychotici aan wanen leden waartegen praten niets vermocht. Trucs om ‘medicijnen erin te praten’ leerde hij wél. Ruim twintig jaar later heeft hij totaal andere ideeën gekregen over de benadering van mensen met een psychose. Zijn nieuwe boek In gesprek met psychose is er de neerslag van.

Psychische hulp voor doven en slechthorenden
Marijke Alkemade
Doven en slechthorenden vinden minder goed de weg naar psychische hulpverlening. In Groningen werkt een apart team van de ggz-instelling Lentis met deze doelgroep. Wat is er speciaal aan psychische hulpverlening voor doven en slechthorenden? Deviant sprak met Maaike Votel, de gz-psychologe van het team die zelf doof is.

In beeld
Petra Jorissen
Jannemiek Tukker tekent op papier, op doek en soms tekent ze ook ruimtelijk. Haar ervaringen met psychoses verwerkt ze in haar kunst.

Psychotherapeut Joeri Calsius over het doorleven van existentiële angst
Veronique Huijbregts
Ruimte voor angst
heet het promotieonderzoek van de Belgische psychotherapeut en osteopaat Joeri Calsius. In deze tijd waarin zoveel mensen lijden aan angst en we deze emotie liefst zo snel mogelijk dempen, onderzocht Calsius wat het doorleven van angst kan opleveren voor ons mens-zijn.

De stoornissenfabriek (column)
Marlieke de Jonge

Vrouwen en de psyche
Hansje Galesloot
Vrouwen worden al eeuwenlang als ‘nerveuzer’ beschouwd dan mannen, eerder ten prooi aan labiliteit en geestesziekte. Maar zijn vrouwen ook echt vaker geestesziek, of lopen ze alleen maar een groter risico om dat etiket opgeplakt te krijgen? Impressies van een tentoonstelling in Dr. Guislain.

Bang bezuinigen
Gee de Wilde
Bestuurders van ggz-instellingen, zelf vaak dik betaald, hebben veel te angstvallige strategieën om bezuinigingen uit te voeren. Managers nemen juist kwetsbare delen van het ggz-bedrijf te grazen.

Kleur bekennen of ontkennen?
Michi Almer
Verslag van conferentie ‘Identiteit: professionals bekennen kleur’. 

Matte Harrie bezuinigt! (strip)
Gee de Wilde

Iedereen ziek?
Jan Verhaegh
Verslag van een congres over medicalisering van de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde. Een actueel onderwerp, omdat de overheidsuitgaven voor de ggz verdubbelden binnen tien jaar. 

De kunst van een goed gesprek
Jaap Meeuwsen
In het boek Versterkende gesprekken komen vijf gespreksvormen aan bod: het Socratisch gesprek, de Interculturele Dialoog, het Moreel Beraad, de Multiloog en de Eigen Kracht-conferentie.

Van familie moet je het hebben…
Annelies Faber
Het betrekken van naasten in de behandeling van patiënten staat al jaren op de agenda van ggz-instellingen. Hoewel hun directies vaak prachtige beleidsnota’s voor de invoering van familiebeleid produceren, gaan hulpverleners in de praktijk maar moeilijk overstag. 

Boeksignalementen
Myrthe van der Meer, PAAZ. Psychiatrische roman
Auke van Dijk, Open en gesloten geesten. Introductie en ontwikkeling van het herstelconcept in de geestelijke gezondheidszorg
Tim Parks, De dienares / Leer ons stil te zitten
Cees de Wilde, Ik zocht alleen mijn vader. Vergeven is het loslaten van de hoop op een beter verleden
Suzette Boon, Kathy Steele en Onno van der Hart, Omgaan met traumagerelateerde dissociatie Vaardigheidstraining voor patiënten en hun therapeuten
Rein Gerritsen,13 ongelukken. De zieke ziel, deel II
Marloes Hospes, Breken met je ouders
Dirk De Wachter, Borderline times. Het einde van de normaliteit

Polio en seks: lieflijk of rauw
Jan Theunissen
Filmrecensie van The Sessions. Regie: Ben Lewin, Verenigde Staten (2012).

De les van de mot (gedicht)
Don Marquis (vertaling Hansje Galesloot)