Ruimte maken voor het onzegbare
13 oktober 2021• Doortje Kal • BOEKBESPREKING
Wie is er aan het woord? Welke stem is belangrijk? Welk verhaal wordt gehoord? Sommige verhalen worden sneller gehoord dan andere. Dat heeft invloed op hoe we naar mensen en de wereld om ons heen kijken; ook naar mensen met een psychiatrisch probleem of een verstandelijke beperking. In Ongehoord bepleit Van Goidshoven1 aandacht voor het ‘kleine’ verhaal en voor creatieve vormen om het verhaal te ‘vertellen’. Een zorgsysteem dat geen aandacht schenkt aan het verborgen verhaal van mensen creëert ongelijkheid en uitsluiting. Ook wie de woorden ontbreken of anders communiceert verdient het om gehoord te worden.
Bang om gek te worden
10 oktober 2021 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Filmmaakster Antoinette Beumer heeft een zwak voor onderwerpen uit de psychiatrie. Dat zegt ze zelf naar aanleiding van haar nieuwste film “Mijn vader is een vliegtuig”, de openingsfilm van het Nederlands filmfestival 2021. Na eerdere films als “De gelukkige huisvrouw”, “In therapie” en “Jackie”, komt ook in “Mijn vader is een vliegtuig” de psychiatrie weer om de hoek kijken, al noemt ze de film zelf een psychologische thriller.
Oliver Sacks in eigen woorden
13 augustus 2021 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Hij was briljant en ongelukkig, een begenadigd schrijver, maar ook zelfdestructief. Geprezen om zijn empathie en observatievermogen en ook geruime tijd verguisd door collega neurologen. Oliver Sacks was een man met verschillende gezichten. Een arts die een beroemd schrijver werd, maar diep van binnen ook een ‘gekweld persoon’, zoals hij zegt in Oliver Sacks: His Own Life, de gefilmde memoires van zijn leven.
Geen boodschap. Of toch?
24 juli 2021 • Ruud Abma • RECENSIE
Het biologisch model loslaten en voorvechter worden van vernieuwing in de ggz. Dat kan een psychiater overkomen die een open oog en oor heeft voor de lotgevallen van patiënten. Floortje Scheepers is zo iemand. ‘Mensen zijn ingewikkeld’ zo stelt zij in haar gelijknamige boek en zij laten zich niet vangen in causaal-medische modellen. Ruud Abma, psycholoog en medeauteur van een boek over de geschiedenis van de Nederlandse psychiatrie1, las haar boek en deelt hier zijn bevindingen.
Zicht op problemen maar blind voor oorzaken
17 juli • Bauke Conijn • TOEKOMST GGZ
Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wil de discussie aanzwengelen over de problemen die in de GGZ spelen en hoe zij kunnen worden opgelost. Afgelopen mei gaf het de discussienota ‘Zorglandschap GGZ’ uit. Deze wil de problemen benoemen en een aanzet geven voor een discussie over mogelijke oplossingen. Nadrukkelijk wordt om reacties gevraagd. Bauke Conijn van Mad Pride Nederland pakt de handschoen1 op en concentreert zich daarbij op de oorzaken van deze problemen waar de nota aan voorbij gaat. Zicht op deze oorzaken is onmisbaar voor duurzame oplossingen.
De impact van moeder-worden
3 juli 2021 • Michi Almer • PSYCHOSE
Te Gekke Moeders noemen ze zich, een groep van drie vrouwen die na hun bevalling te maken kregen met psychotische verschijnselen. Ze vinden dat de psychiatrische zorg die hen werd geboden onvoldoende oog had voor de betekenis en de context van wat ze meemaakten. Dat moet anders en beter, vinden zij. Samen met de Stichting Psychiatrie en Filosofie en het ISPS Netwerk Nederland-Vlaanderen1 organiseerden zij op 28 mei 2021 ‘Moeders op drift’ een webinar waarin de zogenaamde postpartum psychose vanuit verschillende perspectieven werd belicht.
Stenen in helder water
29 mei 2021 • Geert Zomer • VERBEELDING
Lang geleden, toen Deviant nog een papieren tijdschrift was, publiceerden we naast artikelen en recensies ook gedichten en verhalen die een ander licht wierpen op een thema. Talige verbeeldingen die net als de illustraties, hun plek hadden tussen bijdragen waarin werd geanalyseerd, geargumenteerd en geopinieerd. Geert Zomer stuurde ons een verhaal waarmee we die traditie onder de noemer ‘Verbeelding’ weer op willen pakken. Een verhaal dat speelt rond het thema ‘verwarring. Wie is – niet – verward?
Taalgevoeligheden
8 April 2021 • Ruud Abma • OPINIE
In Nederland hebben we een geestelijke gezondheidszorg. Daar wordt hulp geboden aan mensen met psychische problemen of stoornissen. De laatste tijd lezen we steeds vaker dat mensen problemen hebben met hun mentale gezondheid. Damiaan Denys gaf bijvoorbeeld zijn nieuwste boek als ondertitel mee: ‘De paradox van de mentale zorg’. Dit moet wel een anglicisme zijn: wat wij ‘geestelijke gezondheid(szorg)’ noemen, noemen de Amerikanen ‘mental health (care)’. Tot voor kort gebruikten wij ‘mentaal’ niet op die manier, we spraken meestal van ‘psychisch’.
Antipsychoticadebat: Wat er moet veranderen
21 maart 2021 • Timo van Kempen • ANTIPSYCHOTICADEBAT
Deviant schreef onlangs over het Nationaal Antipsychoticadebat waar behandelaars en onderzoekers uit Noorwegen hun ervaringen met medicatievrije behandelvormen bij psychose presenteerden.1 Hun ideeën en ervaringen riepen veel positieve reactie op bij cliënten. In dit laatste deel van zijn drieluik staat Timo van Kempen stil bij de positie van hulpverleners: Wat zou het voor hen betekenen als ook in Nederland gekozen zou kunnen worden voor behandeling zonder pillen? Wat verwachten cliënten en familieleden? Welke twijfels hebben zij? En welke problemen en belemmeringen kunnen hulpverleners die voor zo’n praktijk kiezen verwachten.
Wat de hamsteraar ons kan leren
14 maart 2020 • Michi Almer • POLITIEKE WAANZIN
Willem Schinkel, hoogleraar sociologie aan de Rotterdamse Erasmusuniversiteit, is het radicaal oneens met de manier waarop onze maatschappij georganiseerd is. In de eerste weken van de coronacrisis schreef hij De Hamsteraar. Kritiek van het logistiek kapitalisme. Het hamsteren dat volgde op de eerste alarmerende berichten over de pandemie zorgde voor grote verontwaardiging. Toch deed de hamsteraar niets illegaals. Als we proberen de motieven van de hamsteraar en van diens morele veroordeling te begrijpen, dan kan dat volgens Schinkel een licht werpen op fundamentele problemen van onze samenleving.