Een gerichte druk op de eierstokken
21 januari 2022 • Petra Jorissen • BOEKBESPREKING
De geschiedenis van de psychiatrie kent vele duistere hoofdstukken. Dolhuizen waar mensen opgesloten waren onder erbarmelijke omstandigheden, behandelingen ondergingen die verdacht veel lijken op marteling en ter lering en vermaak getoond werden aan publiek. Veel was er niet nodig om daar terecht te komen, zeker als je vrouw was en door je familie of echtgenoot lastig werd gevonden. Afgelopen jaar verscheen de Nederlandse vertaling van de debuutroman van Victoria Mas, waarin het lot van vrouwen die in het Parijse ziekenhuis Salpêtrière centraal staat. Petra Jorissen las de roman met lichte huivering1.
Heinz Mölders, veelzijdig en betrokken
6 december 2021 – Michi Almer – IN MEMORIAM
Op 19 oktober 2021 overleed Heinz Mölders, medeoprichter van Deviant, initiator en drijvende kracht achter de Multiloog-bijeenkomsten, kunstenaar en bovendien iemand met een groot hart en onvermoeibare inzet voor mensen die het wat minder getroffen hebben in deze wereld. Zelf vermeldde hij graag dat hij ook automonteur was, op zijn veertiende begonnen als jongste bediende in een garage. Hij wist uit eigen ervaring hoe het onderaan de maatschappelijke ladder was. Michi Almer ontmoette Heinz in 1976. Zij deelden vele interesses en een lange vriendschap.
Een psychose kan ook positief zijn
30 oktober 2021 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
“Psychoses hebben een ontwrichtend effect op de levens van mensen en hun naasten, maar hoeven niet alleen een negatieve ervaring te zijn.” Dat zegt psychologe en filmmaakster Ingrid Kamerling, naar aanleiding van haar film Blue Monday, die in première ging op het Nederlands Film festival. In haar film portretteert zij drie ervaringsdeskundigen, die vertellen hoe psychoses hun leven hebben beïnvloed. Wat voor de een “een levende nachtmerrie” was, is voor de ander een “bijzondere zintuigelijke ervaring” die nieuwe inzichten kan bieden. Blue Monday is maandag 1 november on 20.25 te zien op NPO 2.
Ruimte maken voor het onzegbare
13 oktober 2021• Doortje Kal • BOEKBESPREKING
Wie is er aan het woord? Welke stem is belangrijk? Welk verhaal wordt gehoord? Sommige verhalen worden sneller gehoord dan andere. Dat heeft invloed op hoe we naar mensen en de wereld om ons heen kijken; ook naar mensen met een psychiatrisch probleem of een verstandelijke beperking. In Ongehoord bepleit Van Goidshoven1 aandacht voor het ‘kleine’ verhaal en voor creatieve vormen om het verhaal te ‘vertellen’. Een zorgsysteem dat geen aandacht schenkt aan het verborgen verhaal van mensen creëert ongelijkheid en uitsluiting. Ook wie de woorden ontbreken of anders communiceert verdient het om gehoord te worden.
Bang om gek te worden
10 oktober 2021 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Filmmaakster Antoinette Beumer heeft een zwak voor onderwerpen uit de psychiatrie. Dat zegt ze zelf naar aanleiding van haar nieuwste film “Mijn vader is een vliegtuig”, de openingsfilm van het Nederlands filmfestival 2021. Na eerdere films als “De gelukkige huisvrouw”, “In therapie” en “Jackie”, komt ook in “Mijn vader is een vliegtuig” de psychiatrie weer om de hoek kijken, al noemt ze de film zelf een psychologische thriller.
Oliver Sacks in eigen woorden
13 augustus 2021 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Hij was briljant en ongelukkig, een begenadigd schrijver, maar ook zelfdestructief. Geprezen om zijn empathie en observatievermogen en ook geruime tijd verguisd door collega neurologen. Oliver Sacks was een man met verschillende gezichten. Een arts die een beroemd schrijver werd, maar diep van binnen ook een ‘gekweld persoon’, zoals hij zegt in Oliver Sacks: His Own Life, de gefilmde memoires van zijn leven.
Geen boodschap. Of toch?
24 juli 2021 • Ruud Abma • RECENSIE
Het biologisch model loslaten en voorvechter worden van vernieuwing in de ggz. Dat kan een psychiater overkomen die een open oog en oor heeft voor de lotgevallen van patiënten. Floortje Scheepers is zo iemand. ‘Mensen zijn ingewikkeld’ zo stelt zij in haar gelijknamige boek en zij laten zich niet vangen in causaal-medische modellen. Ruud Abma, psycholoog en medeauteur van een boek over de geschiedenis van de Nederlandse psychiatrie1, las haar boek en deelt hier zijn bevindingen.
Zicht op problemen maar blind voor oorzaken
17 juli 2021 • Bauke Conijn • TOEKOMST GGZ
Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wil de discussie aanzwengelen over de problemen die in de GGZ spelen en hoe zij kunnen worden opgelost. Afgelopen mei gaf het de discussienota ‘Zorglandschap GGZ’ uit. Deze wil de problemen benoemen en een aanzet geven voor een discussie over mogelijke oplossingen. Nadrukkelijk wordt om reacties gevraagd. Bauke Conijn van Mad Pride Nederland pakt de handschoen1 op en concentreert zich daarbij op de oorzaken van deze problemen waar de nota aan voorbij gaat. Zicht op deze oorzaken is onmisbaar voor duurzame oplossingen.
De impact van moeder-worden
3 juli 2021 • Michi Almer • PSYCHOSE
Te Gekke Moeders noemen ze zich, een groep van drie vrouwen die na hun bevalling te maken kregen met psychotische verschijnselen. Ze vinden dat de psychiatrische zorg die hen werd geboden onvoldoende oog had voor de betekenis en de context van wat ze meemaakten. Dat moet anders en beter, vinden zij. Samen met de Stichting Psychiatrie en Filosofie en het ISPS Netwerk Nederland-Vlaanderen1 organiseerden zij op 28 mei 2021 ‘Moeders op drift’ een webinar waarin de zogenaamde postpartum psychose vanuit verschillende perspectieven werd belicht.
Stenen in helder water
29 mei 2021 • Geert Zomer • VERBEELDING
Lang geleden, toen Deviant nog een papieren tijdschrift was, publiceerden we naast artikelen en recensies ook gedichten en verhalen die een ander licht wierpen op een thema. Talige verbeeldingen die net als de illustraties, hun plek hadden tussen bijdragen waarin werd geanalyseerd, geargumenteerd en geopinieerd. Geert Zomer stuurde ons een verhaal waarmee we die traditie onder de noemer ‘Verbeelding’ weer op willen pakken. Een verhaal dat speelt rond het thema ‘verwarring. Wie is – niet – verward?