Tel mee en vertel over 'Weglopers in de psychiatrie'
7 mei 2016 • Timo van Kempen • OPROEP
Deviant zoekt het debat op. Doe mee en beschrijf in maximaal 500 woorden je overwegingen bij 'weglopen uit de psychiatrie'.
Op 4 mei presenteerde het actualiteitenprogramma Nieuwsuur cijfers waaruit blijkt dat in 2015 ruim 2500 psychiatrisch patiënten zijn weggelopen uit een instelling of niet zijn teruggekeerd van verlof. In de uitzending komt een schrijnende situatie aan bod van twee familieleden die in het verleden met de dood zijn bedreigd door een broer. De broer is psychiatrisch patiënt die bij herhaling wist weg te lopen uit de kliniek waar hij gedwongen werd opgenomen. Vanwege de privacywetgeving werd de familie hierover niet ingelicht…
Outsider Art ingelijfd
1 mei 2016 • Petra Jorissen • COLUMN
Het was weer zover. Museumdirecteuren, kunstenaars, zorgverleners en redacteuren van kunstbijlages van kranten en tijdschriften: allemaal wilden ze hun zegje doen over Outsider Art. Binnenkort zou namelijk het eerste Nederlandse museum voor Outsider Art geopend worden. Niet dat Nederland niet al jaren galerieën en galerietjes kent waar de outsider z’n werk tentoonstelt, maar nu kwam er dan een heus museum voor werk van eh… ‘deze mensen’. De naderende opening was een prachtige gelegenheid de stroming die eigenlijk geen stroming wil zijn, maar weer eens ter discussie te stellen.
VN-verdrag: feest in Eerste Kamer
26 april 2016 • Petra Jorissen • NIEUWS
Op 12 april heeft de Eerste Kamer unaniem ingestemd met het VN-verdrag voor de rechten van personen met een handicap. Bij de behandeling in de senaat waren veel mensen met een beperking aanwezig. De euforie was groot. De goedkeuring door de Eerste Kamer is de laatste grote stap op weg naar ratificatie. Eerder dit jaar, in januari, ging de Tweede Kamer al akkoord. Nederland kan nu overgaan tot bekrachtiging van het verdrag. Daarvoor zijn nog een paar formele zaken nodig.
De ommekeer van een zware crimineel
21 april 2016 • Rozemarijn Esselink • BOEKRECENSIE
Toon Walravens, tot zijn dertigste een zware crimineel, werkt nu als ervaringsdeskundige in de forensische psychiatrie. In het aansprekende boek Toon W. is hersteld vertelt hij zijn verhaal aan Arnold Otten. Toons levensverhaal begint in 1961 in Eindhoven waar zijn ouders een café exploiteerden. Vader dronk fors en tussen de ouders boterde het niet. Als jochie bracht Toon hele avonden door in het café. Toen al zette hij zijn eerste stappen op het criminele pad.
Schoonheid van het vak bestaat uit écht contact
13 april 2016 • Timo van Kempen • BOEKRECENSIE
Wat maakt het beroep van hulpverlener in de ggz zo mooi, ondanks alle ellende van bezuinigingen, reorganisaties en papierlawine? Contact. Écht contact met een cliënt die dat misschien in eerste instantie helemaal niet wil. Psychiater Erwin van Meekeren en psychotherapeut Jan Baars laten ruim dertig behandelaren aan het woord over deze ‘ziel van het vak’ in een boeiende essaybundel.
De 'enge' mens leeft met een betwistbare vrijheid
9 april 2016 • Karlijn Roex • DWANG
Inclusie in de gemeenschap: we vinden het zo belangrijk. Mannen en vrouwen, homo- en heteroseksuelen, allochtonen en autochtonen – iedereen hoort erbij en wordt beschermd door dezelfde rechten. Maar in de psychiatrie lijken die rechten niet te tellen. Via gedwongen opnames, separaties en dwangmedicatie worden mensen met afwijkend gedrag nog steeds gedisciplineerd en uitgesloten. Sinds de introductie van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Beperking is er echter veel discussie over de toelaatbaarheid van dwang in de ggz. Binnenkort (19 april) houdt de Commissie achter dit verdrag een bijeenkomst over deze thema’s.
De raadselen van de autisme-epidemie
25 maart 2016 • Michi Almer • DIAGNOSES
Autisme geldt als schoolvoorbeeld van een neurologische aandoening met een sterke genetische component. Maar terwijl de psychiatrie er een stoornis in ziet die behandeld moet worden, zien kritische, zelfbewuste autisten hun anders-zijn als een verschil in neurologische ‘bedrading’, net zoals mensen verschillen qua sekse of huidskleur. Hun problemen komen niet door deze afwijkende bedrading, maar door het gebrek aan respect en ruimte voor hun anders-zijn. Psychiater Berend Verhoeff promoveerde op de geschiedenis van het denken over autisme. Hoe is in de afgelopen decennia naar deze aandoening gekeken en wat waren de verschuivingen daarin? En hij stuitte op een aantal opmerkelijke feiten.
Ter herdenking van Jan Foudraine
2 maart 2016 • Fijgje de Boer en Heinz Mölders • GESCHIEDENIS
Afgelopen maandag werd bekend dat de bekende psychiater Jan Foudraine op 87-jarige leeftijd is overleden. Hij kreeg in 1971 met zijn boek Wie is van hout... nationale en internationale bekendheid. Het was een aanklacht tegen de heersende psychiatrie. Het boek werd in zeven talen vertaald en alleen al in Nederland bereikte het een oplage van 200.000 exemplaren. Als eerbetoon aan deze vernieuwer herplaatsen we een (ingekort) interview uit Deviant 29 (2001) waarin hij openhartig terugblikt op de tumultueuze ontvangst van zijn boek en wat dat met hem deed.
Sporen van een afgeschermde wereld
1 maart 2016 • Petra Jorissen • KUNST
In de jaren zeventig van de vorige eeuw werkte Annie van Gemert als Z-verpleegkundige in Voorburg, een grote psychiatrische inrichting in het Brabantse Vught, geleid door religieuzen. Wat later ging zij naar de kunstacademie en ontwikkelde zich tot fotograaf. Haar speciale interesse: werelden die op het punt staan te verdwijnen. In 1989 legde ze de vergane glorie van Voorburg vast.
Hoera voor onze psychische klachten!
26 februari 2016 • Kassandra Goddijn • COLUMN
‘Zonder pijntjes kan je niet leven,’ zei mijn broer vroeger tegen mij. Met al zijn zes jaren was hij zo wijs dat hij het nut van pijntjes begreep. En hij kon het ook nog uitleggen: als je geen pijn zou voelen, zou je met een gebroken been gewoon doorlopen totdat het er uiteindelijk vanzelf af zou vallen. Het pijntje als waardevol signaal. Voor de geestelijke gezondheid geldt dat precies zo.