Jezelf beschadigen, bijna tot de dood aan toe

22 april 2015 ♦ Hansje Galesloot ♦  RECENSIEcover Aafje.kl2

Zelfbeschadiging is voor buitenstaanders moeilijk te begrijpen. Het druist in tegen alle intuïtieve gevoelens van hulpverleners en naasten. In het boek Aafje heeft journalist Paul Custers het verhaal opgetekend van Aafje, die na de geboorte van haar vierde kind in de greep raakt van herbelevingen aan haar jeugd vol verwaarlozing en seksueel misbruik. Ze gaat zich snijden, doet suïcidepogingen, opname volgt op opname.

Allerlei pogingen van haar en haar man om opnieuw te beginnen en het gezin bij elkaar te houden, mislukken door nieuwe levensbedreigende zelfbeschadigingen.

Lezing laat een gevoel van verbijstering achter dat een cliënt zozeer in de tredmolen kan zitten van zichzelf lichamelijk pijn doen, dat afwegingen over de invloed hiervan op haar man en kinderen kennelijk geen rol meer spelen. De intramurale ggz is niet in staat dit patroon te doorbreken, cliënt en hulpverlening zitten in vaste rollen en er gebeurt ruim tien jaar lang niets zinvols. Pas een vrijgevestigde therapeute zorgt voor de doorbraak doordat ze Aafje, binnen een situatie van vertrouwen, ook durft te confronteren met haar contraproductieve gedrag. Zo wist Aafje rond haar 50ste de weg omhoog weer te vinden.

Het boek is geschreven in opdracht van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging, die het boek gebruikt voor voorlichting aan professionals. De stijl is aan de sensationele kant en de compositie is niet altijd helder (met overlappen als gevolg), maar het boek levert stof tot nadenken over de ernst van deze problematiek en hoe lastig het is voor omgeving en hulpverlening om hiermee om te gaan.

Aafje. Paul Custers, Boekenplan, 192 blz., € 17,50